Για τους φοβισμένους που αγωνίζονται για τη θρησκευτική τελειότητα, τα αντικείμενα των αισθήσεων φαίνονται σαν τίγρεις από τις οποίες πρέπει να ξεφύγουν με κάθε τρόπο. Αναζητούν καταφύγιο στη σπηλιά του ελέγχου του νου και των ασκήσεων αυτοσυγκέντρωσης. Αλλά για τον Σοφό που είναι ελεύθερος από την επιθυμία, τα αντικείμενα των αισθήσεων είναι γι’ Αυτόν σαν τα δειλά όντα της ζούγκλας μπροστά στο λιοντάρι, τον άρχοντα του δάσους. Βλέποντάς το, το βάζουν στα πόδια ήσυχα ήσυχα. Ή αν είναι ανίκανα να το σκάσουν, το υπηρετούν σαν δουλοπρεπείς κόλακες.

 

Ο Ευλογημένος στον οποίο η αυτογνωσία έχει ανατείλει, είναι κενός από κάθε εγωϊσμό και αίσθηση του πράττοντος. Οι πράξεις του είναι αυθόρμητες όπως του παιδιού στο παιχνίδι. Δεν βλέπει τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, ούτε προτιμά τη δράση ή την απραξία. Κάνει ελεύθερα οτιδήποτε έρχεται για να γίνει, είτε αυτό κρίνεται από τον πλανεμένο άνθρωπο καλό ή κακό.

 

Η συμπεριφορά του σοφού δεν περιορίζεται από κίνητρα και είναι ελεύθερη από όλα τα προσχήματα. Ακτινοβολεί από την ίδια του την ύπαρξη. Η ηρεμία του εξαπατημένου ανθρώπου δεν μοιάζει καθόλου με τη βαθιά εσωτερική ακινησία του αφυπνισμένου. Επιφανειακά, ο πλανεμένος άνθρωπος ίσως εμφανίζεται να είναι ακίνητος, αλλά ο νους του συνεχίζει να είναι προσκολλημένος κι έτσι δεν ακτινοβολεί από μέσα του.

 

Μέσω της ελευθερίας επιτυγχάνεται η ευτυχία, μέσω της ελευθερίας επιτυγχάνεται η γαλήνη, μέσω της ελευθερίας επιτυγχάνεται το υπέρτατο. Όλες οι τροποποιήσεις του νου καταστρέφονται όταν ένας άνθρωπος συνειδητοποιεί, ότι δεν είναι ο πράττων, ούτε αυτός που απολαμβάνει. Πάντα ελεύθερος από νοητικές προβολές, αδέσμευτος και ελεύθερος, μερικές φορές παίζει ανάμεσα στις μεγάλες απολαύσεις και μερικές φορές αποσύρεται στη σπηλιά ενός βουνού.

 

Ο Σοφός ζει και κινείται μόνο στον Εαυτό. Ενώ η εξωτερική του δράση συνεχίζει να κυβερνάται από το κάρμα που προσδίδεται στο σώμα, αυτός δεν επηρεάζεται. Μόνο αυτοί που είναι σαν κι αυτόν καταλαβαίνουν την υπέροχή του κατάσταση. Καμία επιθυμία δεν πηγάζει από την καρδιά του. Δεν επηρεάζεται, είτε τιμά έναν Θεό ή μια εικόνα, είτε βρίσκεται στη συντροφιά ενός μεγάλου σοφού ή διάσημου βασιλιά, είτε ο ίδιος είναι εξαίρετης ομορφιάς και γοητείας. Ούτε και ενοχλείται όταν γελοιοποιείται ή περιφρονείται από τη σύζυγο, τα παιδιά, τους φίλους, τους συγγενείς ή τους ξένους. Σε όλες τις καταστάσεις παραμένει ο ίδιος, βλέποντας τη μία ουσία στα πάντα.

 

Παρόλο που φαίνεται ευχαριστημένος, ο σοφός δεν ευχαριστιέται και παρόλο που φαίνεται πονεμένος δεν υποφέρει από πόνο. Όλες αυτές οι τροποποιήσεις δεν είναι παρά του νου. Ο ελευθερωμένος δεν επηρεάζεται γιατί είναι ολοκληρωτικά αποταυτισμένος από τον νου. Παραμένει σε τέλεια αταραξία ακόμα και στην εγκόσμια ζωή. Είναι πάντα ευτυχισμένος, είτε κάθεται, είτε κοιμάται, είτε μιλά, είτε τρώει. Αποταυτισμένος από τις αισθήσεις και χωρίς προσκόλληση στα αντικείμενα των αισθήσεων είναι μέσα στον κόσμο, αλλά όχι του κόσμου.

 

Ο αφυπνισμένος δεν διαχωρίζει ανάμεσα στην ύπαρξη και στον Εαυτό και ανάμεσα στην ύπαρξη και στον κόσμο αφού γι’ αυτόν τα πάντα είναι μόνο ο Εαυτός. Ξέρει ότι αυτός είναι ένα με Εκείνον τον Άμορφο, Αμετάβλητο, Αμόλυντο Εαυτό, που διαπερνά τα πάντα.

 

Χωρίς να παίρνει τον κόσμο για πραγματικό, ο σοφός δεν έχει καμία υποχρέωση να κάνει τίποτα. Έχοντας υπερβεί κάθε αίσθηση του καθήκοντος, παραμένει ατάραχος, ακόμα κι όταν φαίνεται να ασχολείται με διάφορα καθήκοντα. Όντας αγνός σαν παιδί, δεν έχει κανένα κίνητρο σε καμία πράξη του. Ο,τι κι αν κάνει, το κάνει χωρίς προσκόλληση.

 

Για τον Σοφό ακόμα και η δράση γίνεται αδράνεια, γιατί δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για τους καρπούς των πράξεων του. Αντίθετα, για τον πλανεμένο, ακόμα και η αδράνεια μετατρέπεται σε δράση, αφού ο νους του είναι συνεχώς απασχολημένος, επιθυμώντας κάτι και απορρίπτοντας κάτι άλλο. Ακόμα και χωρίς να κάνει τίποτα, ο πλανεμένος άνθρωπος ανησυχεί συνεχώς για τα καθήκοντά του και δια- ταράσσεται από περισπασμούς.

 

Πού είναι ο κόσμος και πού ακόμα και η εμφάνιση του κόσμου; Πού είναι η απελευθέρωση και πού είναι οι πνευματικές ασκήσεις για τον αφυπνισμένο που βλέπει μόνο τον Εαυτό του, έξω αλλά και μέσα του; Είναι πάντα Αμετάβλητος. Γι’ αυτόν υπάρχει μόνο ο Εαυτός. Ευλογημένος πράγματι είναι αυτός ο γνώστης του Εαυτού που έχει υπερβεί το νου και που είναι ελεύθερος από την προσμονή και ο οποίος πράγματι βλέποντας, ακούγοντας, μυρίζοντας, αγγίζοντας ή τρώγοντας, είναι ο ίδιος σε όλες τις καταστάσεις.

 

Ο εξαπατημένος άνθρωπος έχει ταυτίσει τη συνειδητότητα με το νου του. Πιστεύοντας ότι ο νους είναι πραγματικός πάντα είναι απασχολημένος, είτε σκεπτόμενος, είτε προσπαθώντας να ελέγξει τις σκέψεις του μέσω της μη σκέψης. Αλλά η συνειδητότητα του σοφού είναι πάντα θεμελιωμένη στον Εαυτό. Ίσως να φαίνεται ότι σκάφτεται, αλλά ο νους του είναι ακίνητος και ατάραχος, κενός από σκέψεις. Γνωρίζοντας ότι τα αντικείμενα των σκέψεων δεν είναι πραγματικά, παραμένει αποσπασμένος κι ελεύθερος από τη διττότητα.

 

Ο πλανεμένος άνθρωπος αφού έχει νοιώσει ισχυρή προσκόλληση για τις ιδιοκτησίες του, ίσως κουραστεί από αυτές και βιώσει μία αποστροφή γι’ αυτές. Αλλά είτε είναι προσκόλληση ή αποστροφή και τα δύο σχετίζονται με το σώμα και είναι χωμένα μέσα στην πλάνη. Πού είναι η προσκόλληση και πού η αποστροφή γι’ Αυτόν που η αγάπη για το σώμα έχει τελείως εξαφανιστεί;

 

Δοξασμένος είναι αυτός που είναι ελεύθερος από όλες τις επιθυμίες, που είναι η τέλεια ενσάρκωση της δικής του ευδαιμονικής φύσης και είναι αυθόρμητα απορροφημένος από τον απεριόριστο Εαυτό. Έχοντας πραγματώσει τον δικό του Εαυτό, δεν αισθάνεται δυστυχής, ούτε ακόμα και στην εγκόσμια ζωή. Με τις στενοχώριες του να τον έχουν αφήσει για πάντα, ποτέ δεν βιώνει καμιά αναταραχή σαν τους συνηθισμένους ανθρώπους.

 

Έχοντας πραγματώσει την Αλήθεια, αυτή η μεγάλη Ψυχή ποτέ δεν λαχταρά, ούτε για ευχαρίστηση, ούτε για απελευθέρωση. Σε όλες τις χρονικές στιγμές και σε όλα τα μέρη παραμένει ελεύθερος από κάθε είδος προσκόλλησης. Είναι τέλεια γαλήνιος, όπως μία απέραντη ατάραχη λίμνη μέσα στην πρωινή ακινησία. Πόσο υπέροχα λάμπει!

 

Ο αγνός, στον οποίο ο ανεπαίσθητος Εαυτός έχει αποκαλυφθεί, γνωρίζει με σιγουριά ότι αυτό το σύμπαν είναι το προϊόν της πλάνης και ότι δεν έχει δική του ύπαρξη. Αναγνωρίζοντας ότι ο κόσμος δεν αποτελείται από τίποτε άλλο παρά από εναλλασσόμενα ονόματα και μορφές που στερούνται, αξίας, απαρνείται όλη τη φαινομενική ύπαρξη και απορροφάται από την ευδαιμονική ειρήνη.

 

Τι μένει να γίνει από Αυτόν που έχει εδραιωθεί στην Αγνή Συνειδητότητα; Κώδικες συμπεριφοράς, αμεροληψία, απάρνηση, συγκράτηση των αισθήσεων, τι είναι όλα αυτά για εκείνον που δεν αντιλαμβάνεται καμιά αντικειμενική πραγματικότητα και που η φύση του είναι το απεριόριστο οικουμενικό φως; Γι’ αυτόν η πραγματικότητα του κόσμου εξαφανίζεται με τη γνώση του Εαυτού.

 

Γι’ Αυτόν που ακτινοβολεί σαν το Άπειρο, πού είναι η χαρά και πού η λύπη; Πού είναι η δουλεία και πού η απελευθέρωση; Γι’ αυτόν που δεν αντιλαμβάνεται την σχετική ύπαρξη, πού είναι το σύμπαν, πού είναι το αίσθημα του “εγώ είμαι το σώμα” ή “το σώμα είναι δικό μου”, και πού ακόμα είναι η γνώση; Γι’ Αυτόν, ο κόσμος είναι μία αχνή ψευδαίσθηση που μοιάζει με φάντασμα. Καθώς αντιλαμβάνεται τον Εαυτό ως άφθαρτο και ακηλίδωτο από θλίψη, είναι ελεύθερος από κάθε αίσθηση “εγώ” και “δικό μου”.

 

Μόλις ο άνθρωπος με τη νωθρή διάνοια έγκατα- λείψει τις ασκήσεις, όπως ο έλεγχος του νου, γίνεται εύκολη λεία στις επιθυμίες και τις φαντασιώσεις. Ακόμα κι όταν ακούει την αλήθεια, δεν εγκαταλείπει την πλάνη της ξεχωριστής ύπαρξης και της διττότητας. Μέσω της καταστολής, ίσως φανεί να είναι ήρεμος και κενός από νοητική δραστηριότητα, όμως η προσκόλληση και η λαχτάρα για τα αντικείμενα των αισθήσεων παραμονεύουν ακόμα μέσα του.

 

Για τον Γιόγκι που είναι αμετάβλητος, άφοβος και ελεύθερος από κάθε αίσθηση διττότητας, τι μπορεί να σημαίνουν το κέρδος ή η απώλεια; Γι’ Αυτόν που δεν βλέπει τα ζεύγη των αντιθέτων, πού είναι το σκοτάδι και πού το φως; Γι’ Αυτόν που έχει υπερβεί όλες τις πνευματικές πρακτικές, πού είναι η εγκαρτέρηση και πού η διάκριση; Επιπλέον πού είναι η αφοβία για έναν τέτοιο αφυπνισμένο;

 

Καθώς η εργασία του έχει παύσει με την ανατολή της Γνώσης, ο Σοφός δεν βρίσκει καμιά ευκαιρία για να πει ή να κάνει τίποτα. Στα μάτια των κοινών ανθρώπων ίσως να φαίνεται ότι κάνει κάτι και ότι λέει κάτι, αλλά μέσα στον Εαυτό του δεν υπάρχει ούτε ένα ίχνος ότι “εγώ είμαι ο πράττων” ή ότι “εγώ είμαι σκεπτόμενος”.

 

Γι’ αυτόν που είναι Απρόσωπος και απόλυτα Απερίγραπτος δεν υπάρχει τίποτα απολύτως. Δεν υπάρχει ούτε παράδεισος, ούτε κόλαση. Δεν υπάρχει ούτε απελευθέρωση στη ζωή. Με λίγα λόγια δεν υπάρχει τίποτα στη γιογκική συνειδητότητα, παρά ο Ένας Πανταχού Παρών Εαυτός.

 

Ο Σοφός ούτε λαχταρά την επιτυχία, ούτε θλίβεται στην αποτυχία. Ο ατάραχος νους του είναι πραγματικά γεμάτος με το γλυκό νέκταρ της Υπέρτατης Ευδαιμονίας. Ούτε εξαίρει τους καλούς, ούτε κατηγορεί τους κακούς. Όντας ικανοποιημένος και ίδιος στην ευτυχία και τη δυστυχία, δεν βρίσκει τίποτα που πρέπει να γίνει. Αυτός ο δίχως επιθυμίες άνθρωπος, ούτε απεχθάνεται τη γέννηση και την επαναγέννηση, ούτε ποθεί να αντιληφθεί τον Εαυτό. Ελεύθερος από τη χαρά και τη θλίψη, δεν είναι ούτε νεκρός ούτε ζωντανός. Πάντα αμετάβλητος και αιώνιος είναι ένα με τον αθάνατο Εαυτό.

 

Δοξασμένη είναι η ζωή του Σοφού που είναι ελεύθερη από προσδοκία, ελεύθερη από την προσκόλληση στη σύζυγο, στα παιδιά ή την περιουσία, ελεύθερη από τη φροντίδα ακόμα και του δικού του σώματος. Η ικανοποίηση κατοικεί παντοτινά στην καρδιά του και ζει με ό,τι έρχεται σ’ αυτόν. Τριγυρίζει εδώ κι εκεί, χωρίς να βιάζεται και αναπαύεται οπουδήποτε είναι όταν ο ήλιος δύει.

 

Έχοντας αναπαυθεί στο θεμέλιο της Ύπαρξής του και έχοντας τελείως υπερβεί τη γέννηση και την επαναγέννηση, αυτή η μεγάλη Ψυχή δεν νοιάζεται για τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα της, ούτε αν πέφτει και πεθαίνει ή εγείρεται και ξαναγεννιέται. Γνωρίζει ότι το σώμα, ο νους και ο κόσμος είναι ψευδαισθήσεις που έχουν προβληθεί πάνω στον Εαυτό. Αυτό που συμβαίνει σ’ αυτά δεν μπορεί να τον επηρεάσει, Αυτόν που είναι ο Αμετάβλητος Εαυτός.

 

Ευλογημένος είναι ο Σοφός που στέκεται Μόνος και είναι Μάρτυρας των πάντων. Δεν προσκολλάται σε τίποτα. Γι’ Αυτόν δεν υπάρχει δεύτερος. Όντας χωρίς ιδιοκτησία, κινείται εδώ κι εκεί, για τη δική του ευχαρίστηση. Έχοντας ελευθερωθεί από τα ζεύγη των αντιθέτων, όλες οι αμφιβολίες του έχουν ξεριζωθεί και όλοι οι κόμποι της καρδιάς του έχουν λυθεί.

 

Δοξασμένος είναι ο Σοφός που είναι κενός από το αίσθημα του “δικό μου”. Γι’ Αυτόν ένα μάτσο χορτάρι, ένας σορός πέτρες ή ένα κομμάτι χρυσός είναι όλα το ίδιο. Το σύνολο της φύσης έχει τις τρεις ποιότητες της αδράνειας, της δράσης και της ισορροπίας. Αλλά για το Σοφό οι ιδιότητες της δράσης και της νωθρότητας, καθώς και τα παράγωγά τους, προσκόλληση, απώθηση, πόνος, άγνοια και θυμός έχουν ολοκληρωτικά εξαλειφθεί. Παραμένει πάντα ήρεμος σε μια κατάσταση εσωτερικής αρμονίας.

 

Ποιος άλλος, παρά Αυτός που δεν έχει επιθυμίες, δε γνωρίζει ενώ γνωρίζει, δε βλέπει ενώ βλέπει και δε μιλά ενώ μιλάει; Ποιος υπάρχει για να συγκριθεί με την Απελευθερωμένη Ψυχή που δεν έχει καμία απολύτως επιθυμία, που η καρδιά της είναι ικανοποιημένη και που είναι αδιάφορη σε οτιδήποτε παρουσιάζει ο κόσμος; Είτε ζητιάνος είναι, είτε βασιλιάς, αν είναι χωρίς προσκόλληση κι αν έχει ελευθερωθεί από κάθε διάκριση καλού και κακού, βλέποντας μόνο το Ένα σε όλα, αληθινά υπερέχει ανάμεσα στους ανθρώπους.

 

Πού είναι η λαγνεία, πού είναι η συγκράτηση και πού οι κανόνες συμπεριφοράς γι’ αυτόν που είναι εδραιωμένος στον Εαυτό και είναι η ίδια η ενσάρκωση της άδολης Ειλικρίνειας; Πού είναι η αποφασιστικότητα της αλήθειας γι' αυτόν που είναι πάντα εδραιωμένος στην Αλήθεια; Πώς και σε ποιον μπορεί να περιγράφει αυτό που βιώνεται μέσα σε Εκείνον που δεν έχει επιθυμίες, που η θλίψη έχει καταστραφεί και που είναι πάντα ικανοποιημένος καθώς αναπαύεται στον Εαυτό και είναι πάντα πέρα από περιγραφές και λέξεις.

 

Ούτε κοιμάται, ακόμα κι όταν φαίνεται να κοιμάται, ούτε ονειρεύεται ακόμα κι όταν φαίνεται να ονειρεύεται, ούτε είναι ξύπνιος ακόμα κι όταν φαίνεται να είναι ξύπνιος, ο Σοφός είναι ο ίδιος κάτω απ' όλες τις συνθήκες, είναι ο Μάρτυρας των τριών καταστάσεων του νου.

 

Κενός από σκέψη, ακόμα κι όταν φαίνεται ότι σκέπτεται, κενός από τα όργανα των αισθήσεων ακόμα κι όταν φαίνεται ότι έχει, κατοικεί στην Αγνή Συνειδητότητα, παραμένοντας αποταυτισμένος από το σώμα και το νου.

 

Ο Ευλογημένος δεν αποσπάται ούτε ακόμα και στην αναστάτωση, δεν διαλογίζεται ούτε ακόμα και στο διαλογισμό, δεν είναι νωθρός ούτε ακόμα και σε μια κατάσταση νωθρότητας και δεν είναι μορφωμένος, παρόλο που κατέχει μόρφωση. Δεν είναι ούτε ευτυχισμένος, ούτε δυστυχισμένος, ούτε προσκολλημένος, ούτε αποσπασμένος, ούτε απελευθερωμένος, ούτε ζηλωτής της απελευθέρωσης. Δεν είναι ούτε αυτό ούτε εκείνο. Πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν απλές λέξεις για να περιγράψουν το Απερίγραπτο;

 

Ελευθερωμένος από την ιδέα της δράσης και του καθήκοντος δεν αντανακλάται πάνω σ' αυτά που έχει ή δεν έχει κάνει. Όταν κατηγορείται δεν νιώθει ενοχλημένος. Ούτε χαίρεται με τη ζωή, ούτε φοβάται το θάνατο. Ούτε αναζητά τα πολυσύχναστα μέρη, ούτε την ερημιά. Γι’ αυτόν δεν υπάρχει ούτε ο έπαινος ούτε αυτός που επαινεί, ούτε η μορφή, ούτε αυτός που μέμφεται, ούτε ζωή, ούτε θάνατος κι ούτε ιδιαίτερο μέρος. Σ' όλες τις στιγμές και σε κάθε μέρος, αυτός με το γαλήνιο νου είναι ο ίδιος παραμένοντας στην άπειρη ευδαιμονία της δικής του αληθινής φύσης.